تحقیق درباره هویت دینی و نقش فطرت در آن با تاکید بر نهج البلاغه

فرمت فایل : word  (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 13 صفحه

دین یکی از آفریدگاران هویت انسان بر اساس فطرت است؛ ولی معنای عمومیتِ گرایش فطری، این نیست که همیشه در همه افراد، زنده و بیدار باشد، بلکه ممکن است تحت تاثیر عوامل خارجی چون محیط، تربیت‌های ناصحیح به خصوص خانواده و... به صورت خفته و غیر فعال در آید.مفهوم دین

«دین» در لغت به معنى جزا و پاداش و نیز به معناى ذلت و عبودیت و فروتنى در برابر خداى متعال است.[1] و در اصطلاح به معنای قوانین الهى براى مردم است که شامل اصول و فروع مى گردد.[2]  آیت الله جوادی آملی در تعریفی از دین می‌نویسد: «تعریف ماهوی از دین میسّر نیست، ولی تعریف مفهومی آن ممکن است؛ زیرا تعریف ماهوی شی‏ء، بیان ماهیات و ذاتیات آن است. تعریف اشیا به جنس و فصل یا جنس و رسم یا به حدّ تامّ یا حدّ ناقص، تعریف ماهوی است؛ اما تعریف دین به این امور امکان‏پذیر نیست؛ زیرا دین که مجموعه قواعد اعتقادی، اخلاقی، فقهی و حقوقی است، وحدت حقیقی ندارد و هر آنچه که فاقد وحدت حقیقی است، وجود حقیقی ندارد و چیزی که فاقد وجود حقیقی است، ماهیت ندارد و فاقد ماهیت، جنس و فصل ندارد. از این‏رو، تعریف دین به حدّ تامّ یا ناقص، امکان‏پذیر نیست. از این‏رو، در تعریف دین می‏توان گفت: دین، مجموعه عقاید، قوانین و مقرراتی است که هم به اصول بینشی بشر نظر دارد و هم درباره اصول گرایشی وی سخن می‏گوید و هم اخلاق و شؤون زندگی او را زیر پوشش دارد. به دیگر سخن، دین مجموعه عقاید، اخلاق و قوانین و مقرراتی است که برای اداره فرد و جامعه انسانی و پرورش انسان‏ها از طریق وحی و عقل در اختیار آنان قرار دارد

دانلود تحقیق کامل درمورد نقش دین در زندگی جوانان

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 10

نقش دین در زندگی جوانان

در بینش مادی، انسان خود را همانند دیگر موجودات، پدیده‏ای کور و تصادفی می‏داند که به حکم طبیعت، باید مدتی را بر روی کره خاکی بگذراند و سپس راهی دیار فنا و نیستی گردد. در این نگاه، همه جهان و از جمله انسان، پدیده‏ای بی‏معنا و بدون هدف است. انسانِ بریده از خدا، امروزه به خوبی دریافته است که هیچ یک از چیزهایی که روزی آنها را کعبه آمال خود قرار داده بود، نمی‏تواند او را خشنود کند و زندگی اش را از پوچی و بیهودگی رها سازد. اما در مقابل، انسانِ پرورش یافته در مکتب دین، به این دلیل که جهان مادی را با تمامی موهبت هایش، همواره در حد یک وسیله می‏نگرد و سعادت و نیک‏بختی خویش را هرگز در گرو عوامل مادی نمی‏داند، نه تنها ناملایمات و ناکامی‏ها روحیه‏اش را تضعیف نمی‏کند، بلکه همین مشکلات و ناملایمات، در حکم وسایلی هستند که از سستی حاصل از خوگرفتن به زندگیِ بی‏دغدغه جلوگیری به عمل می‏آورند.

دین در روایات

پیشوایان اسلام، دین را به ارکان و ویژگی‏هایش، از جمله ایمان، قلبی بودن، معرفت داشتن، دوستی ورزیدن، اخلاق نیک، نور، عزت، مایه حیات و مانند آنها تفسیر کرده‏اند. پیامبر اکرم صلی‏ الله ‏علیه ‏و‏آله می‏فرماید: «اخلاق نیک، نصف دین است». امام باقر علیه‏السلام نیز فرموده است: «دین، همان دوست داشتن، و دوستی همان دین است». امام علی علیه‏السلام هم در مورد هدف دین می‏فرماید: «غایت و هدف دین، ایمان است».

ابعاد دین

جنبه اعتقادی

جنبه اعتقادی دین، به مجموعه بینش انسان در مورد جهان هستی مربوط است. در اسلام از این بخش با نام «اصول دین» یاد می‏کنند. برای درک و فهم جنبه اعتقادی، باید با اصطلاحات و واژه‏های فلسفی و کلامی آشنا شد. پرداختن به این جنبه، در دوران پیش از نوجوانی اثر چندانی ندارد؛ زیرا هنوز فکر انسان در مرحله عملیات عینی است. داشتن تجسم عینی از مفاهیم انتزاعی اعتقادی، به پردازش قوّه تخیل بستگی دارد که دوره جوانی، مناسب‏ترین مرحله برای پذیرش این گونه پیام‏ها و مفاهیم به شمار می‏آید.

جنبه داستانی

منظور از جنبه داستانی، سرگذشت و روش زندگی پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله ، اهل بیت علیهم‏السلام ، یاران آنان، شخصیت‏های بزرگ دینی، پیامبران پیشین و داستان اقوام گوناگون است. درک و فهم مفاهیم این جنبه، به دلیل داستانی بودن آن، آسان است و قالب بسیار مناسبی برای انتقال مفاهیم ارزشی و دینی شمرده می‏شود. به تصویر کشیدن باورها و ارزش‏های انسانی، همچون راست کرداری، عدالت، ایثار و نوع‏دوستی در قالب داستان، برای همه مخاطبان و به ویژه جوانان، پذیرفتنی‏تر می‏نماید.

جنبه اخلاقی

ارزش‏های اخلاقی و ویژگی‏های یک شخصیت دین دار که او را از دیگران متمایز می‏سازد، در بخش جنبه اخلاقی جست و جو می‏شود. بررسی این جنبه، به ما نشان می‏دهد که انسان دین دار، در وضعیت‏های گوناگون اجتماعی و فردی، چگونه زندگی می‏کند و حقوق و وظایف او در برابر افراد چیست.

احکام عملی

آنچه فرد دین دار به دلیل دین دار بودن در زندگی خود انجام می‏دهد، دربخش احکام عملی می‏گنجد. این جنبه، بسیار گسترده است و آداب زندگی فردی و گروهی و آداب خوراک و پوشاک، کمک به هم‏نوعان و آیین‏های مذهبی را در برمی‏گیرد. موضوع مهم در این بخش، دست یابی به فلسفه وجودی این آداب و رسوم است. این بخش از معارف دینی، با داستان‏ها و تاریخ دین، پیوند تنگاتنگ دارد و به طور کلی، نمایه یک دین است. بدون توجه به این ویژگی و ریشه‏های تاریخی این رخدادها، ممکن است آیین‏های دینی، به آیینی پوچ و تهی از هر گونه معنای حقیقی تبدیل شود. گفتنی است یکی ازعوامل اصلی درونی نشدن ارزش‏ها و مفاهیم دینی و پای‏بند نشدن به باورها، همین موضوع است؛ زیرا انجام عبادت‏های نمادین و توجه نداشتن به ریشه‏های فلسفی آن، عبادت‏ها را به تصویری بی‏روح تبدیل می‏کند.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

تحقیق درباره بحران دولت سکولار و شکل‌های جدید تجلی دین

فرمت فایل : word  (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 34 صفحه

چکیده

پست سکولاریزم عنوانی است که تحت پوشش آن بحث‌های مربوط به بازگشت و احیای دین در جوامع به ویژه در غرب مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

عمده مجادلات و مباحث در این حوزه در مورد بازگشت دین به حوزه عمومی و نابسنده بودن الگوی قدیمی دولت سکولار که با منطق جدایی دین و سیاست و دین و دولت سعی در مدیریت جامعه بود، می‌باشد.

در این مقاله الیور روی (الیویه روا) محقق فرانسوی سعی دارد تا این مسئله را از بعد جامعه شناسانه آن مورد بررسی قرار دهد. از نظر او با تغییر ماهیت دولت و کلیسا در عصر حاضر، دیگر الگوی قدیمی دولت سکولار و ابزارهای قدیمی آن در اداره جامعه ناکارآمد می‌باشد و می‌بایست با توجه به این امر به نوعی ـ هرچند محافظه کارانه ـ بازخوانی و تجدید نظر در رابطه دین و دولت اقدام نمود.

 

مقدمه مترجم

یکی از ویژگی‌های جهان معاصر، پیچیدگی زندگی اجتماعی و سرعت تحولات در حوزه‌های مختلف زندگی جمعی است. در این دوران، فراغت و فرصتی که فیلسوفان و متفکران، در آن به دنبال فهم و تحلیل زندگی و تحولات آن برای هدایت و کنترل میزان و روند تحولات بودند، وجود ندارد. تحولات جامعه بشری به ویژه در حوزه سیاسی ـ اجتماعی، به اندازه‌ای سریع است که برای درک، تحلیل و کنترل آن و جلوگیری از نوعی عملگرایی بدون تفکر و یا غوطه ور شدن در تفکرات انتزاعی فارغ از واقعیات، باید به شیوه نوینی از تفکر و تفلسف دست یافت.

از مباحث عمده و مناقشه آمیز دوره و عصر تجدد، رابطه دین و دولت است. این بحث، در ایران به طور جدی پس از مشروطه و متأثر از جهان به اصطلاح غرب طرح گردید و گسترش یافت. بیشتر روشنفکران از این دوره تا کنون که اغلب از دریچه تفکرات و تأملات روشنفکری فرانسوی با این بحث آشنا شده‌اند، عمده بحث خود در حوزه اصلاحات سیاسی ـ اجتماعی را درباره تأیید یا رد حاکمیت و سلطه یکی از دین و سیاست (دولت) بر دیگری قرار دادند و در گرایشی متعادل، برای ایجاد سنتزی بین دو نظر مخالف هم، با پذیرش عدم جدایی دین از سیاست و جدا بودن نهاد دین از نهاد دولت، تلاش کردند. این مباحث، تاکنون نیز، در این چارچوب کلی، بدون توجه به تحولات سیاسی ـ اجتماعی و فکری رخ داده از نیمه دوم قرن بیستم که هنوز نیز ادامه دارد، مطرح است.

تحقیق جامع و کامل درباره سیطره دین بر ساحت دنیا

فرمت فایل : word  (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 187 صفحه

چکیده

دین شامل باورهاست و به هر حال، باورها، بر تصمیم‏ها سیطره دارند، ولی برخی، قلمروهایی از زندگی انسان را از سیطره دین بیرون گذاشته‏اند. این گروه معتقدند زندگی انسان دو جنبه دارد؛ جنبه‏ای از آن به همین زندگی دنیایی و جنبه دیگر آن به ارتباط انسان با خدا و زندگی آخرتی مربوط است و حوزه سیطره دین تنها همین جنبه دوم زندگی بشری است. این عقیده که به سکولاریسم معروف است، دین را از جنبه اول زندگی بشر دور می‏کند. و دین را از سیطره بر آن باز می‏دارد. در مقابل، دین مداری همه زندگی انسان را با خدا و زندگی آخرتی در ارتباط می‏بیند و سیطره دین را بر همه زندگی او می‏پذیرد.
درگیری دو مکتب دین‏مدار و سکولاریسم، هم نگرش‏ها و هم شناخت‏ها و هم رفتارها را تحت تاثیر قرار می‏دهد. این نکته به ویژه در حوزه سیاست موجب تقابل سکولارها و دین‏مداران در برابر هم می‏شود.
این پژوهش که نگاهی اجمالی به این دو مقوله دارد، در شش بخش تدوین شده است. در بخش اول، به مفهوم‏شناسی سکولاریسم و دین مداری و چیستی دین می‏پردازد. در بخش دوم، شکل‏گیری سکولاریسم در غرب و جهان اسلام بررسی شده است. بخش سوم، به حوزه‏های تقابل دین مداری و سکولاریسم می‏پردازد و بخش چهارم به مبانی نظری سکولاریسم و دین مداری اختصاص دارد. در بخش پنجم نیز از آسیب‏شناسی دین مداری بحث شده است. در بخش آخر با عنوان همراه با برنامه‏سازان، مباحث مربوط به طرح موضوع در رسانه می‏آید.

فهرست

دیباچهپیش‏گفتاربخش اول: کلیاتمفهوم‏شناسی سکولاریسم و دین‏مداریچیستی دینبخش دوم: شکل‏گیری سکولاریسم در غر و جهان اسلامفصل اول: شکل‏گیری سکولاریسم در بستر تاریخی غربظهور پولس و تحریف در مسیحیتکلیسای اوّلیه و رابطه آن با دستگاه حکومتیرسمیت یافتن مسیحیت به عنوان یکی از ادیان در رومرابطه کلیسا با جامعه سیاست در قرون وسطارنسانسپروتستانتیسم (نهضت اصلاح دینی)ظهور دانش جدید کنار گذاشتن ماوراء الطبیعه از تبیین طبیعت کنار گذاشتن غایت‏انگاری از نظریه‏های علمی تجربه‏گراییدوره روشنگریفصل دوم: شکل‏گیری سکولاریسم دربستر تاریخی جهان‏اسلامخارج ساختن اهل‏بیت علیهم‏السلام از صحنه‏های سیاسی‏واجتماعی جامعهکنار زدن سنت رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آلهپیدایش مکتب‏های فقهی، کلامی و تفسیریپیدایش طبقه روشن‏فکران غرب‏زدهبخش سوم: حوزه‏های تقابل دین‏مداری سکولاریسم فرهنگ سیاست حقوق علوم و معارف5 . اخلاقبخش چهارم: مبانی نظری سکولاریسم دین‏مداریفصل اول: ارزیابی مبانی نظری سکولاریسممبانی دینیشکاکیت معرفت‏شناختی در حوزه معرفت دینیماشین‏انگاری جهان و انساناومانیسمعقلانیت (راسیونالیسم)فصل دوم: مبانی نظری دین‏مداریرئالیسم هستی شناختیرئالیسم معرفت‏شاختینیاز ذاتی انسان به خداوندارکان فرعی دین مداریباور به عالم غیب و شهادتباور به جنبه فقهی دینبخش پنجم: آسیب‏شناسی دین‏مداریآسیب‏شناسی در حوزه پژوهش‏های نظریآسیب‏شناسی در مقام عملبخش ششم: همراه با برنامه‏سازانتوانایی‏های صدا و سیما در گسترش دین‏مداری و زدودن رویکردهای سکولاریستیدادن راهنمایی‏های دینی به مردمنشان دادن جلوه‏های زیبای دین مداریبستر سازی برای گسترش جنبه‏های فرهنگی دینیادآوریافشاگری‏های به جا از چهره‏های منافقانهضرورت آگاهی سیاست گزاران و برنامه سازان رسانه از موضوعجلوه‏های دین مداری و سکولاریسم در صدا و سیمافیلم‏های سینمایی و سریال‏هابرنامه‏های گروه سنی کودک و نوجوانمسابقه‏ها و سرگرمی‏هاورزشبرنامه‏های گروه خانوادهبرنامه‏های دیگرراه کارهای اصلاحیپرسش‏های مردمیپرسش‏های کارشناسیمعرفی کتاب و کارشناسالگوهای برنامه سازی

دیباچه

انسان موجودی متفکر و اجتماعی است. از این رو، درباره آن‏چه که در اطرافش می‏گذرد، حساس و کنجکاو بوده و در برابر حوادث و پدیده‏های نو ظهور و ایده‏های جدید بی‏تفاوت نمی‏ماند. این حساسیت و کنجکاوی آن‏گاه بیشتر خواهد شد که آن پدیده یا مسئله جدید، بر زندگی فردی و اجتماعی‏اش تأثیرگذار بوده و در سامان دهی رفتارش نقش آفرین باشد.

از جمله مسایلی که چندی است در مراکز سیاسی، اجتماعی، علمی و فرهنگی جامعه ما بر سر زبان‏ها افتاده است، مسئله سکولاریسم یا ایده جدایی سیاست از دیانت و اعتقاد به دخالت نکردن دین در حوزه اجتماعی و امور دنیوی است. در این زمینه، برخی در صف طرفداران و گروهی نیز در موضع مخالفت به بحث و گفت‏وگو پرداخته و هر یک بر درستی موضع خود پای می‏فشارند.

ناگفته پیداست جامعه‏ای که قرن‏ها اسلام و تشیع را به عنوان چراغ راه و رسم زندگی خود برگزیده و در لوای پرچم علوی روزگار گذرانده است. نمی‏تواند نسبت به هر ایده وارداتی ساکت بماند. اسلام دینی نیست که درباره امور دنیا و اجتماع بشری بی‏تفاوت باشد. از این رو، برای رساندن انسان به اجتماعی مطلوب و دنیایی سعادتمند احکام و دستورهای فراوانی را فرا روی او قرار داده است. بر این اساس، ظهور تفکری که دخالت دین در امور سیاسی ـ اجتماعی را برنتابد خلاف آموزه‏های دینی و معارف شیعی است و بروز چنین ایده‏ای موجب تشتّت آرا و تشویش اذهان دین‏داران خواهد گردید.

اساسا ترویج و تبلیغ چنین اندیشه‏هایی سبب شکاف و از هم گسیختگی اجتماعی و از میان رفتن انسجام اجتماعی نخواهد بود. از این رو، شناخت و ریشه‏یابی این تفکر از لحاظ زمینه‏های پیدایش و مبانی نظری و آموزه‏های آن و مقایسه آن با آموزه‏های دینی، می‏تواند گام مؤثری در جهت پیش‏گیری اختلاف‏های اجتماعی و حفظ انسجام اجتماعی باشد.